عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران، برنده جایزه انجمن معماری جهانی شد - تور انگلیس

به گزارش گروه استانهای خبرنگاران، موسوی عضو هیئت علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران، با طراحی پروژه به کارگیری Far-UVC در طراحی معماری برای ایمنی بیشتر در مقابل کرونا، برنده دوره سی وهشتم جایزه انجمن معماری جهانی (World Architecture Awards) در هر دو بخش آرای داوران و آرای برگزیدگان مردمی شد.

موسوی در مورد این پروژه گفت: در این پروژه مساله سلامت کاربران همیشه از دغدغه های طراحان و مسئولان بوده وبا شیوع بیماری کرونا و فراگیرشدن آن، اصول تازه در طراحی فضایی ایجاد خواهد شد. تیم ما پس از آغاز و همه گیری بیماری تا به امروز، طراحی هایی در این زمینه انجام داده تا موجب جلوگیری از شیوع و از بین بردن زنجیره همه گیری در کنار فعالیت و حضور کاربران در اماکن شهری و استفاده از امکانات شهری با کم ترین خطر شود.

وی اضافه نمود: چیدمان تازه مبلمان ها، توجه به فاصله گذاری اجتماعی، طراحی دستگیره ها و بازشوها، نکات و نوآوری های مربوط به روشویی و سرویس بهداشتی، سیستم های ضدعفونی نماینده فضا و کاربران از جمله موارد طراحی شده در گذشته بود. پیش بینی ما این است که با شیوع بیماری کرونا و فراگیر شدن آن، اصول تازه در طراحی و معماری ایجاد خواهد شد. دکتر موسوی در ادامه گفت: نور خورشید به ویژه بخش نور فرابنفش آن به اسم یکی از تاثیرگذارترین عوامل ضدعفونی نماینده شناخته می شود که انسان از ابتدا از این خاصیت استفاده می کرد، بعد ها با پیشرفت علم به صورت مصنوعی، از لامپ های فرابنفش برای ضدعفونی کردن فضا ها و اجسام استفاده شد و حال با مطالعات بیشتر، پیشرفت علم، آنالیز پژوهش ها و نمونه های طراحی شده، ارتقا و بهینه سازی آن ها با طول موج خاصی از نور فرابنفش آشنا شدیم که در کنار خاصیت از بین بردن ویروس ها برای انسان ها و حیوانات ضرری نداشته باشد. مواردی که با آزمایش ها و پژوهش های گروه های مختلف و متخصصان علوم مرتبط به صورت رایگان در اختیار مردم و طراحان صنعتی و معماران قرار داده شد و ما با مطالعه و مشاهده طرح های ارایه شده توانستیم فضای هوشمند و جوابگو به حضور کاربران، فضای امنی به دور از ویروس با قابلیت توسعه فضایی را طراحی کنیم. کرونا ویروس ها خانواده بزرگی از ویروس های RNA دار تک رشته ای هستند که طیف وسیعی از بیماری ها با شدت های مختلف را ایجاد می نمایند.

وی اضافه نمود: اقدامات لازم برای مقابله با این بیماری شامل بهداشت و پاک سازی دست، بدن، لباس، وسایل و تجهیزات است. سال هاست که در صنعت از نور فرابنفش برای پاک سازی ویروس ها استفاده می شود که به علت جذب شدید انرژی به وسیله باز های آلی موجود در نوکلئک اسید میکروب این خاصیت ایجاد شده است. ده ها سال است که از لامپ های UVC 200 تا 280 نانومتر برای ضدعفونی، کشتن میکروب ها و ویروس ها در بیمارستان ها استفاده می شود و هنگام استفاده، محیط کار باید خالی از کارکنان باشند، زیرا این لامپ ها عمدتا 254 نانومتری هستند که می توانند به بافت چشم و پوست نفوذ نموده و باعث التهاب و درد شوند. لایه های فوقانی پوست، محافظ طبیعی در برابر UVC کم انرژی تر عمل می نماید.

عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران گفت: لامپ های Far-UVC 222 نانومتری و برای انسان و حیوانات ایمن هستند؛ زیرا پروتئین های موجود در پوست به طور موثر این نور را جذب نموده و به اسم یک مانع محافظتی طبیعی تلقی می شود با این طول موج می تواند علاوه بر خاصیت ضدمیکروبی، بدون آسیب و تخریب بر پوست و چشم انسان و حیوانات از آن استفاده کرد و عملیات پاک سازی و میکروب کشی در حضور انسان و حیوانات انجام شود. بر اساس پژوهش های اجرا شده و مدارک ارایه شده علمی، استفاده از این طول موج خاص نور فرابنفش در طرح، علاوه بر فضا های شهری در مکان هایی مانند بیمارستان ها، اتوبوس ها، هواپیماها، قطارها، ایستگاه های قطار، مدارس، رستوران ها، دفاتر، تئاترها، سالن های بدن سازی و هرجایی که افراد تجمع نمایند بی خطر است، می توان از اشعه فرابنفش Far-UVC در کنار سایر اقدامات پیشگیرانه، استفاده کرد تا مانع انتقال ویروس ها شد.

وی اضافه نمود: محققان دریافتند که قرارگرفتن در معرض مداوم اشعه فرابنفش Far-UVC باعث کاهش 90 درصدی ویروس های منتقل شده از هوا در طی 8 دقیقه، 95 درصدی در حدود 11 دقیقه، 99 درصدی در حدود 16 دقیقه و 99.9٪ در حدود 25 دقیقه می شود. نتایج مقدماتی یک مطالعه دیگر هم نشان می دهد که اشعه فرابنفش Far-UVC در برابر ویروس SARS-CoV-2 هم مؤثر است.

دکتر موسوی گفت: فضای امن به تنهایی می تواند خوب باشد، اما قابلیت توسعه فضا می تواند پتانسیل فعالیت و حضور کاربران با خیال راحت را ایجاد کند. چالش اصلی پس از بیماری حضور بدون استرس در شهر و فضا های عمومی، انجام تعاملات اجتماعی و استفاده حداکثری از امکانات شهری است که با توجه به قابلیت توسعه فضایی می توان به فضا های امن متعدد و متصل به هم، فضا های وسیعی از شهر را پوشش دهیم و فضای امن در برابر ویروس را به شهری امن در برابر ویروس ها تبدیل کنیم.

وی اضافه نمود: با قابلیت برنامه نویسی و معماری رایانشی به یاری نرم افزار های مربوطه به طرحی هوشمند و جوابگو دست پیدا کردیم به طوری که با نزدیک شدن کاربر به فضا با توجه به حسگرها، لامپ ها روشن و با خروج از محدوده هر دستگاه، دستگاه قبلی غیرفعال و دستگاه بعدی فعال شود اینکار باعث می شود علاوه بر ضدعفونی کردن فضا و کاربران، در مصرف انرژی هم صرفه جویی شود.

دکتر موسوی گفت: در تابش بالا بخش هایی وجود خواهد داشت که مورد تابش قرار نمی گیرند و این باعث می شود تا عمل ضدعفونی کردن و نابودکردن ویروس ها به درستی و به طور کامل انجام نشود به همین علت در بخش های مرزی محدوده ها در کف سازی تابش از کف به بالا و به صورت زاویه دار را در نظر گرفتیم. هم چنین با این حرکت فهم کاربر از مرزبندی ها و ورود به فضا های امن هم بیشتر می شود.

بر اساس پژوهش های اجرا شده و مدارک ارایه شده علمی، استفاده از این طول موج خاص نور فرابنفش در طرح، علاوه بر فضا های شهری در مکان هایی مانند بیمارستان ها، اتوبوس ها، هواپیماها، قطارها، ایستگاه های قطار، مدارس، رستوران ها، فضا های خدماتی، بهداشتی، اقامتی، زیارت گاه ها، مساجد و هرجایی که افراد تجمع نمایند بی خطر است، می توان از اشعه فرابنفش Far-UVC در کنار سایر اقدامات پیشگیرانه استفاده کرد تا مانع انتقال ویروس ها شود. با استفاده از تهویه مناسب و گردش هوا در کنار استفاده از این طول موج خاص می توان هوای فضای سرپوشیده را از ویروس ها و بیماری ها ضدعفونی کرد و عامل افزایش سلامت کاربران شد.

طرح های مختلف به وسیله محققان از سراسر جهان به مسابقه world Architecture awards ارسال و پس از آنالیز و داوری، طرح های برنده و منتخب در سایت World Architecture Community Awards اعلام می شود.

طراحی این پروژه به وسیله تیمی با هدایت دکتر محسن موسوی عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران و دکتر محسن کافی عضو هیات علمی دانشگاه تهران و با همکاری محسن خیرمند پاریزی، سید محمد حسین رحمتی، هانیه لطفی پور، شیرین جاهد، سجاد خیرمند و زهرا ابراهیمی اجرا شده است.