دیدنی های جنگل حرای قشم، طلای سبز خلیج فارس را بشناسید! - تور انگلیس

جنگل حرای قشم، طبیعتی بی نظیر در جهان

جنگل های حرا، جنگل های بی نظیری هستند که تنها در چند نقطه جهان دیده می شوند. این جنگل ها پوشیده از درختانی هستند که در آب های شور رشد نموده و زندگی می کنند. از این رو جز یکی از جاذبه های کمیاب طبیعت معرفی شده و یکی از عجایب هفت گانه جزیره قشم را تشکیل داده اند. از این رو افراد زیادی از سراسر جهان برای تماشای این منطقه و قایق سواری در میان تماشای های جنگل حرای قشم به قشم سفر می کنند. تجربه منحصر به فردی که مشابه آن را در کمتر نقطه ای از این جهان می توان داشت. از چهارهزار میلیارد هکتار جنگلی که در بخش های مختلف جهان دیده می شود، تنها 15 میلیون هکتار آن را جنگل های حرا تشکیل داده اند. از این رو این جنگل ها در جهان بسیار کمیاب بوده و طبیعتی منحصر به فرد به شمار می آیند. این درختان در نواحی گرمسیری اطراف اقیانوس هند، آرام، اطلس و بعلاوه نواحی گرمسیری آمریکا، استرالیا، مکزیک و جنوب شرقی آفریقا، زلاندنو و آسیای شرقی زندگی می کنند. از 15 میلیون هکتار جنگل های حرای جهان، 22000 هکتار از آن در ایران قرار دارند که در نقاط جنوبی کشورمان و در استان های هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان پراکنده شده اند. این جنگل ها در 8 منطقه حفاظت شده قرار داشته و مهمترین بخش آن ها در کناره های شمالی و غربی جزیره قشم و جنگل نای بند استان بوشهر واقع شده اند. جنگل های استان هرمزگان 7500 هکتار می باشند که 2400 هکتار آن در قشم دیده می شوند. جنگل های قشم به صورت نواری با عرض 50 متر تا 500 متر از بندر لافت تا روستای طبل کشیده شده و 150 کیلومتر را در بر می گیرند. در این محدوده جزایر کوچک و بزرگی در آب دیده می شوند که بر روی آن ها نیز درختان شگفت انگیز حرا رشد نموده اند. از جمله این جزایر می توان به جزایر زمرد، نگین و مروارید اشاره نمود که نسبت به جزایر دیگر وسعت بیشتری دارند. زیباترین بخش این جنگل ها در یک محدوده مثلثی شکل بین بندر لافت، منطقه گازی گورزین و روستای کوران قرار دارند و برترین نوع آن ها نیز در 60 کیلومتری قشم و در میان بندر پل و بندر خمیر دیده می شوند. درختان این منطقه بلندتر بوده و تعداد آن ها نیز بیشتر می باشد، از این رو جنگل های انبوه تری را در تنوع زیستی جنگل حرای قشم تشکیل داده اند.

حرا به چه معناست؟

براساس باوری که در میان بومیان این منطقه رواج دارد، در گذشته به علت اینکه درختان این منطقه هرس می شدند به آن جنگل هرس می گفتند. کلمه هرس به تدریج تبدیل به حرا شده و این جنگل ها نیز به جنگل های حرا معروف شدند.

درختان چگونه در آب شور زندگی می کنند؟

تابحال جنگل ها را به صورت تعدادی درخت دیده اید که در خاک ریشه داشته و وجود آب در آن منطقه باعث سرسبزی و رشد آن ها شده است. با توجه به اینکه آب شور برای گیاهان محیطی نامناسب محسوب می شود، ممکن است تصور جنگل در میان آب شور دریا برایتان شبیه به یک معجزه به نظر برسد. البته که همین طور است! اما چطور این درختان در آب های شور زندگی می کنند؟ نکته ای که باعث می شود این درختان بتوانند در آب های شور دوام آورده و زندگی کنند، این است که درختان حرا آب شور دریا را برای خودشان شیرین می کنند. در واقع در آن ها یک تصفیه کننده طبیعی وجود دارد که آب دریا را جذب و نمک آن را دفع می نماید. نکته جالب در خصوص تماشای های جنگل حرای قشم این است که آن ها در تمامی فصل های سال برگ دارند و سرسبزی خود را در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم حفظ می کنند.

امکانات گردشگری

با توجه به این که این جنگل ها برای محیط زیست بسیار با اهمیت هستند و بعلاوه به علت قرارگیری آن ها در میان آب، امکانات گردشگری محدودی در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم وجود دارد. شما می توانید در اسکله هایی که امکان قایق سواری را برای گردشگران فراهم می آورند، از امکاناتی مانند سرویس بهداشتی، سوپرمارکت و اقامتگاه برخوردار بوده و بعلاوه به چند فروشگاه صنایع دستی و سوغاتی دسترسی داشته باشید.

اقامت در منطقه

یکی از مهمترین مواردی که قبل از اقدام به سفر در نظر می گیریم، تهیه یک مکان مناسب برای اقامت و استراحت می باشد. در سفر خود به تماشای های جنگل حرای قشم نیز نگران نباشید. در اطراف تنوع زیستی جنگل حرای قشم اقامتگاه هایی وجود دارند که می توانید برای یک شب رزرو نموده و استراحت کنید. این اقامتگاه ها شامل هتل ها، خانه ها یا سوییت ها می باشند که می توانید با توجه به شرایط خود یکی از آن ها را انتخاب نمایید. بعلاوه اگر آب و هوا مناسب بود، این امکان را دارید که کمپ بزنید، از طبیعت زیبا لذت ببرید و شب را در زیر آسمان پر از ستاره بگذرانید.

برترین فصل برای سفر به این منطقه

با توجه به این که جزیره قشم در بخش جنوبی کشورمان واقع شده است، جز شهرهای گرمسیری محسوب می شود بنابراین برترین زمان برای دسترسی به جنگل حرای قشم، از ماه آبان تا اردیبهشت می باشد. دراین ماه ها آب و هوا بسیار ملایم است اما از خرداد گرما شروع شده و در سه ماه تابستان به اوج خود می رسد. شاید سفر به قشم در تابستان چندان عاقلانه نباشد اما زیباترین جشنواره های این منطقه با نام جشن نوروز صیاد در اواخر تیر در بین تماشای های جنگل حرای قشم برگزار می شود. از اواخر مهر هوا کم کم رو به خنکی رفته و با شروع ماه آبان سفر به این منطقه شروع می شود و این روند تا سرانجام زمستان ادامه دارد. با شروع فصل پاییز، مهاجرت پرندگان به این جنگل ها شروع شده و تا اوایل بهار قشم پناهگاه امنی برای آنان در تنوع زیستی جنگل حرای قشم می باشد.

سفر به جنگل های حرا

لوازم ضروری: برای سفر به این جزیره و تماشای جنگل های زیبای آن، باید وسایل مورد احتیاج را به همراه خود داشته باشید تا دچار مشکل و سختی در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم نشوید. این لوازم عبارتند از: آب آشامیدنی، دفترچه بیمه، عینک آفتابی، کلاه آفتابگیر، داروهای عمومی، تلفن همراه، کرم ضد آفتاب، کارت شناسایی و پول نقد.

راه دسترسی: برای بازدید از جنگل های شگفت انگیز حرا، ابتدا باید به جزیره قشم بروید. در بخش های از این جزیره قایق هایی برای گردش در جنگل وجود دارد. اسکله سهیلی، بندر لافت، روستای طبل تعدادی از این نقاط هستند.

هزینه بازدید: قایق هایی که برای بازدید از جنگل کرایه می کنید، هزینه های متفاوتی دارند اما به طور میانه می توان گفت هزینه کرایه هر قایق بین 50000 تا 70000 تومان می باشد که بر تعداد مسافران تقسیم می شود. در هر قایق 6 تا 7 نفر سوار می شوند. اگر نمی خواهید منتظر مسافران دیگر و پر شدن قایق بمانید، می توانید آن را به صورت دربست در تماشای های جنگل حرای قشم کرایه نموده و هزینه کامل آن را بپردازید.

فعالیت ها و تفریحات

همان طور که در بالا اشاره شد، درختان حرا یکی منحصر بفردترین جاذبه های طبیعی در جهان می باشند. این جنگل ها با جنگل هایی که تا به امروز دیده اید، فرق دارند و قطعا تماشای تنوع زیستی جنگل حرای قشم برای شما بسیار مجذوب کننده خواهد بود. در ادامه با فعالیت هایی که در این جنگل می توانید انجام دهید، آشنا می شوید.

1- تماشای منظره ها زیبای حرا

محدوده این جنگل ها از درختان حرا و چندل پوشیده شده است. این درختان با آب و هوای گرمسیری و استوایی سازگاری داشته و می توانند در آب های شور دریاها زندگی کنند از این رو جز گیاهان استثنایی محسوب می شوند. ظاهر این درختان در تماشای های جنگل حرای قشم نیز با درختان دیگری که تا به امروز دیده اید کمی فرق دارد. تماشای این درختان در میان آب ها یکی از بی نظیرترین منظره های است که می توانید در طول زندگی خود مشاهده کنید. نکته جالب در این جنگل ها چهره متفاوت آن در طول شبانه روز است. با توجه به اینکه آب این منطقه ها از یک تا یک نیم متر بیشتر نیست، در هنگام جزر درختان طوری دیده می شوند که انگار در خشکی ریشه دارند. همین درختان در هنگام مد در آب شناور شده و چهره تازه ای به خود می گیرند. تا جایی که گاهی به مدت 6 تا 7 ساعت در آب فرو رفته و تنها سرشاخه های آن ها از آب بیرون است. جالب است بدانید جزر و مد آب باعث افزایش رشد این درختان می شوند. به این صورت که در زمان جزر ریشه درختان از آب بیرون بوده و اکسیژن مورد احتیاج خود را در تنوع زیستی جنگل حرای قشم دریافت می نماید.

2- قایق سواری در میان درختان

یکی از زیباترین قایق سواری های زندگی خود را می توانید در تماشای های جنگل حرای قشم تجربه نمایید. شما در ابتدا سوار بر قایق شده و بر روی آب های فیروزه ای آرام آرام پیش می روید. تا این جای کار شبیه به تمام قایق سواری هایی است که می توانید بر روی آب های دیگر نیز داشته باشید اما ماجرا از جایی شروع می شود که شما وارد محدوده جنگل می شوید و درختان حرا از دو طرف شما را احاطه می کنند. قایق سواری در زیر شاخ و برگ سبز رنگ این درختان تصاویری بی نظیر و به یادماندنی را در مقابل چشمان شما قرار می دهد.

4- پرنده نگری در حرا

اگر در فصل های سرد سال به حرا سفر کنید، می توانید پرندگان مهاجر بسیار را ببینید که این جنگل ها را به عنوان زیستگاه خود انتخاب نموده اند. مرغ ماهیخوار، حواصیل، لک لک، مرغ سقا، مرغابی و مرغ دریایی از جمله پرندگان آبزی و کنار آبزی هستند که می توانید در تماشای های جنگل حرای قشم مشاهده کنید.

4- عکاسی

اگر به عکاسی علاقمندید، یک دوربین عکاسی خوب در سفر خود به همراه داشته باشید. ثبت تصاویر و منظره ها بی نظیری که در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم می بینید، قطعا یکی از برترین و زیباترین عکس هایی خواهد بود که تا به امروز گرفته اید. در هر لحظه از سفرتان تصاویری متفاوت و خاص را شاهد خواهید بود که می توانید آن ها به عنوان یک خاطره خوب و به یادماندنی ثبت نمایید.

پوشش گیاهی حرا

پوشش گیاهی جنگل های حرا متفاوت بوده و هر کدام از آن ها متناسب با جنس خاک، دمای هوا، شوری دریا و جریان های ملایم دریایی می باشند. شرایط اقلیمی، شکل زمین در ساحل، دامنه جزر و مد و جریان آب نیز در این پوشش بسیار تاثیرگذار است و ممکن است باعث شود تا یک جنگل گونه های گیاهی متفاوتی داشته باشد. جنگل های حرای قشم برخلاف اغلب جنگل های مانگروی جهان دارای دو نوع گونه گیاهی در بین تنوع زیستی جنگل حرای قشم هستند که در ادامه آن ها را به شما معرفی می کنیم.

1- درختان حرا

حرا، درختانی از جامعه گیاهی مانگرو ها هستند. مانگرو در واقع معرف یک زیست بوم در منطقه ها استوایی است که گونه های مختلفی از جانوران و گیاهان را شامل می شود. گونه مانگرویی، گیاهانی یک پله یا دو پله هستند که به صورت درخت یا درختچه رشد نموده و شاخه های فرعی زیادی را فراوری می کنند. این درختان شاخه و برگ های ضخیمی دارند و در نواحی گرمسیری زندگی می کنند. شکل خاص ریشه آن ها باعث می شود تا مانگروها بتوانند در مقابل شوری خاک و نوسان های دما مقاومت داشته باشند. درختان حرا از تیره گیاهان شاه پسند بوده و توانایی زندگی در آب های شور دریا را دارند. ارتفاع این درختان 3 متر می باشد و در بعضی مواقع به 6 متر نیز می رسد. برگ های حرا شکلی شبیه به بیضی دارند و دارای قاعده ای باریک هستند. در واقع می توان گفت برگ هایی دوکی شکلی هستند که 5 تا 5.7 سانتی متر طول دارند. رنگ برگ این درختان سبز و براق بوده و پشت برگ ها نیز سفید یا خاکستری در تنوع زیستی جنگل حرای قشم است. این درخت دارای گل و میوه نیز می باشد. گل های حرا بسیار ریز و کوچک بوده و 4 گلبرگ دارند. هر گلبرگ این گل فقط چند میلی متر طول داشته و عطری شیرین و خنک دارد. گل های طلایی رنگ حرا در اواخر تیر و اواسط مرداد دیده شده و یک غذای بسیار عالی برای پرندگان و زنبورهای عسل محسوب می شوند. میوه این درختان که در زبان محلی به آن ها خرک یا کنگ گفته می شود، بادامی شکل بوده و به یک خامه باریک ختم می شوند. رنگ این میوه ها در ابتدا سبز می باشد، سپس زرد و در نهایت به رنگ سیاه در می آید. میوه این درختان تابستان ها بر روی شاخه های حرا دیده می شوند و پس از جوانه زدن به داخل آب می افتند. میوه های داخل آب پس از مدتی در خاک های ساحلی ریشه دوانده، رشد می کنند و درختی دیگر را تشکیل می دهند. این میوه ها در هرجایی از جنگل که دارای آب باشد، رشد می کنند. از این رو فراوری مثل این گیاه بسیار شگفت انگیز و خاص در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم می باشد. ریشه ها مهمترین بخش این گیاهان هستند که باعث زندگی آن ها در آب های شور می شوند. این ریشه ها کوتاه، کم عمق و نامنظم بوده و زمان جزر به خوبی دیده می شوند. ریشه های فرعی، باریک، عمودی و اسفنجی شکل بوده و به سمت بالا منشعب می شوند و تا 30 سانتی متر بالاتر از سطح زمین قرار می گیرند. همین ریشه های هوایی هستند که به تدریج دور درخت را می پوشانند و امکان زندگی باتلاقی را برای آن ها به وجود می آورند. این ریشه ها شوری دریا را کم می کنند تا امکان تغذیه برای درخت فراهم شود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در هنگام مد که آب دریا کل ریشه ها را در برمی گیرد، آن ها چگونه اکسیژن دریافت می کنند. این کار از طریق پنوماتوفر انجام می شود. پنوماتوفرها دارای عدسک هایی هستند که با باز و بسته شدن خود اجازه ورود اکسیژن را به درون ریشه در تماشای های جنگل حرای قشم می دهند. نام علمی این درخت، Avicennia Marina است که گفته می شود از نام حکیم و فیلسوف بزرگ ایرانی، ابوعلی سینا گرفته شده است. این نام را لینه، زیست شناس معروف بر این درخت نهاد. این درخت در بخش ها و استان های مختلف نام های متفاوتی دارد. حرا در بلوچستان به تمر، در بوشهر گرم و در بعضی نقاط دیگر به تول معروف است. در بندرعباس به آن حرا گفته شده و به عربی نیز شوری و شوره نامیده می شود. از لحاظ علمی این درختان مربوط به 30 تا 40 میلیون سال پیش و دوره های ائوسن و الیگوسن می باشند. داستان های بسیاری در خصوص این درخت در تنوع زیستی جنگل حرای قشم وجود دارد که بعضی از آن ها از سال های دور برجای مانده است. بعضی از افراد این درخت را یک معجزه می دانند و اعتقاد دارند این گیاه از اشک چشم آدم روییده است. بعضی دیگر آن را یک سوغاتی از هندوستان می دانند که به ایران آورده شده و در نزدیکی بندر لافت قشم کاشته شده است. بر اساس عقیده ای دیگر این درخت برای رهایی از آسیب های انسانی به آب شور و بستر گلی سواحل پناه برده است.

2- درخت چندل

در میان درختان حرا، درختان دیگری با نام چندل نیز در این ناحیه دیده می شوند. درخت چندل مانند حرا گرمسیری بوده و ارتفاعی بین 10 تا 15 متر دارد. چندل ها دارای رشد میانهی هستند. ریشه های آن ها از تنه اصلی درخت یا از شاخه های بزرگ و قطور آن ها جدا شده و به صورت کمانی در زمین فرو می رود. برگ های چندل به صورت بیضی شکل بوده و چرمی و نوک دار هستند. طول آن ها 12 سانتی متر و عرض آن ها 6 سانتی متر می باشد. این درختان در فصل زمستان گل می دهند و میوه هایشان در فصل بهار می رسد. گل های چندل سفید یا زرد بوده و به صورت خوشه ای، باریک و بلند هستند. میوه چندل به شکل بیضی یا گلابی است و رنگ آن قهوه ای می باشد. این میوه ها در تنوع زیستی جنگل حرای قشم خوردنی هستند.

کاربرد و فواید درختان حرا

درختان حرا فواید زیادی دارند و برای ساکنین این منطقه ها بسیار مهم می باشند. بومی های این منطقه از درختان حرا برای تامین خوراک دام ها و فراوری مواردی چون عسل، چوب، ذغال، خمیر کاغذ، ابریشم مصنوعی، الکل، شکر استفاده می کنند. این درختان در صنایع کبریت سازی کاربرد داشته و مصرف پزشکی نیز دارند. بعلاوه از آن ها برای درمان بیماری های پوستی شایع در هرمزگان استفاده می شود. میوه و برگ این درختان خواص دارویی دارد و از شیره درون آوندهای آن ها برای درمان خشکی پوست استفاده می شود. از تانن موجود در درخت حرا برای فراوری جوهر مازو استفاده شده و در چسب تخته و خمیر چوب نیز کابرد دارد. پوست درخت حرا بر باسیل هانزن که باعث بیماری جذام می شود، تاثیر دارد. ریشه های حرا مانند یک سد طبیعی عمل نموده و باعث جلوگیری از فرسایش و ویرانی تاسیسات ساحلی از طریق امواج و طوفان های دریایی می شود.

ساخت دهل از تنه درختان حرا

این درختان عمر طولانی دارند و بسیار محکم هستند. از این رو زمانی که هنوز تکنولوژی برای خالی کردن داخل چوب وجود نداشت، از تنه این درختان برای ساخت دهل استفاده می شد. برای این کار، بومی ها دو سر چوب تنه های درخت را برش زده و آن را می بستند. اولین دهل در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم با استفاده از تنه همین درختان ساخته شد.

تهیه ذغال از درختان حرا

از دیگر کاربردهای درختان حرا، تهیه ذغال از چوب آن ها می باشد. با توجه به این که چوب این درختان دود سیاه فراوری نمی نماید و به علت جذب آب نمک و چربی یک گزینه مناسب برای تهیه ذغال می باشد. در گذشته این چوب ها به قطر فرستاده می شد اما امروزه دیگر این تجارت انجام نمی شود.

عسل حرا

یکی از مرغوب ترین انواع عسل، عسل حرا ست که خواص زیادی دارد. یکی از مفیدترین خواص این عسل استفاده از آن به عنوان ماسک صورت می باشد. عسل حرا برای مردم قشم حدود 350000 تومان هزینه دارد و اماراتی ها بابت هر کیلوی آن 700 هزار تومان می پردازند.

لاغری با گل و لای حرا

یکی از راه های لاغری در سال های گذشته، استفاده از گل و لای جنگل های حرا بود. مردم گل و لای را به بدن خود می مالیدند و به مدت 30 دقیقه در آب های آن شنا می کردند. آن ها معتقد بودند گل و لای این جنگل به علت داشتن آهک و نمک در تناسب اندام تاثیر دارد.

ویژگی های آب در جنگل های حرا

آب های این جنگل از نظر مواد غذایی و خواص شیمیایی و فیزیکی دارای بالاترین کیفیت هستند. از این رو آبزیان در دوران تخم ریزی به این جنگل ها آمده و نوزادان خود را در اینجا پرورش می دهند. مهمترین موردی که در کیفیت این آب ها نقش دارد، جزر و مد می باشد که با جابه جایی و انتقال آب دریا باعث کاهش شوری می شود. این جابجایی آب خصوصا در منطقه های که میزان تبخیر بسیار بالاست، از بالارفتن شوری آب جلوگیری می نماید. علاوه بر این ریشه این درختان باعث جذب نمک دریا و املاح مضر آب شده و یاری بسیاری به بالابردن کیفیت آب برای زندگی آبزیان می نماید.

چه جاندارانی در حرا زندگی می کنند؟

شرایط اکولوژی مساعد جنگل های حرا باعث شده تا این منطقه یک زیستگاه مناسب برای انواع آبزیان، پرندگان و جانداران دیگر باشد. از جمله پرندگانی که این منطقه را برای زندگی خود انتخاب نموده اند می توان لک لک، مرغ ماهیخوار، مرغ سقا، مرغ دریایی، مرغابی، حواصیل بزرگ، حواصیل هندی، اگرت بزرگ، اگرت ساحلی، کفچه نوک تیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه، کاکائی را نام برد.

گران ترین شاهین جهان: یکی از معروف ترین شاهین های جهان، شاهین سینه خیاری آفریقایی است که در جنگل های حرا زندگی می نماید. علت آمدن شاهین سینه خیاری به جنگل های حرا، تعداد زیاد موش خرماهایی است که در این منطقه زندگی می کنند. این نوع شاهین در امارات به قیمت 62 میلیون تومان خرید و فروش می شود.

خرچنگ گیتارزن: از دیگر حیواناتی که در این منطقه زندگی می نماید، خرچنگ گیتارزن است. این خرچنگ به علت شکل بدنش در بین مردم قشم به این نام معروف شده است. خرچنگ گیتارزن دارای یک دست بلند و یک دست کوتاه بوده که شکلی شبیه به گیتار به آن داده است.

مرغ باران: گونه های مختلفی از پرندگان اروپایی آسیایی در مسیر مهاجرت خود به آفریقا، جنگل های حرا را برای استراحت خود انتخاب می کنند. این پرندگان از گونه ماهیخواران بوده و حدود 43 نوع دارند. یکی از انواع آن ها مرغ باران یا آبچلیک می باشد. جنگل های حرا منطقه مناسبی برای تغذیه این نوع پرندگان است.

ماهی خوار دریایی سفید: این نوع جنگل ها به علت بستر مرطوبی که دارند، مکانی مناسب برای پرورش مرغ های ماهیخوار محسوب می شوند. یکی از انواع این مرغ ها، مرغ ماهی خوار دریایی سفید می باشد.

گل خورک: گل خورک نوعی سخت پوست دوزیست است که در میان درختان این جنگل زندگی می نماید. این جانور با سوراخ کردن بستر لجن زار باعث تهویه خاک و اکسیژن سازی شده و یاری بسیاری به رشد درختان این منطقه می نماید. با توجه به اینکه پرندگانی مانند اگرت ها، حواصیل ها و مخصوصا حواصیل هندی علاقه بسیاری به گل خورک ها دارند، این منطقه را مکانی ایده آل برای زندگی خود می دانند.

ماهیان: گونه های زیادی از ماهیان خلیج فارس در این جنگل ها زندگی می کنند که از میان آن ها می توان به حلوا سفید، شورت، سنگسر، بیاه، شانک، عروس ناخدا و ماهی های تیره ساردین اشاره نمود. این ماهی ها معمولا در فصول گرم سال به اینجا می آیند.

لاک پشت ها: ریشه و برگ درختان حرا غذای مورد علاقه لاک پشت ها بوده و تاثیر بسیاری بر روی توانایی باروری و مقاومت آن ها دارد. از این رو انواع مختلفی از این لاک پشت ها مانند لاک پشت های سرخ، سبز، پشت چرمی و عقابی در این منطقه زندگی می کنند.

مارهای دریایی: مارهای دریایی نیز از جمله جانورانی هستند که جنگل های حرا را برای زندگی خود ترجیح می دهند. پنج نوع مار دریایی در این ناحیه دیده شده اند.

سخت پوست: خرچنگ ویولن زن و دراز چنگ شناور و صورتی از جمله سخت پوستانی هستند که این مکان را برای زندگی خود انتخاب نموده اند.

دلفین ها: گردشگران این منطقه می توانند نمونه هایی از دلفین های خلیج فارس را در جنگل های حرا مشاهده کنند. این دلفین ها در زمان هایی خاص در آبراهه های اصلی این منطقه به جست و خیز می پردازند.

میگو: نرم تنان خوراکی مانند میگو از دیگر جانورانی هستند که در این منطقه و دسترسی به جنگل حرای قشم زندگی می کنند.

ثبت ملی مجموعه جنگل های حرا

مجموعه جنگل های حرا همان طور که در بالا اشاره شد، شامل جنگل های حوالی جزیره قشم، بندرپل، جزیره هرمز و بندر خمیر در استان هرمزگان می شوند. این جنگل ها از 25 شهریور 1361 تحت حفاظت سازمان محیط زیست نهاده شدند. منطقه تحت حفاظت این سازمان با نام منطقه حفاظت شده حرا و تالاب بین المللی خورخوران شناخته می شوند. بعلاوه مجموعه حرای شمال غربی قشم نیز برای محیط زیست دارای اهمیت بوده و با 3 عنوان منطقه حفاظت شده ملی، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین المللی شناخته می شود. با توجه به اهمیت بالای این جنگل ها در سال 1351 کنوانسیون محیط زیست ایران این جنگل ها را به عنوان یک منطقه حفاظت شده تصویب کرد. این تصویب به تایید سازمان جهانی حفاظت محیط زیست (U.N.E.P) رسید و پس از آن مسئولیت مراقبت از این منطقه به عهده سازمان محیط زیست منطقه ای شرق (U.N.D.P) نهاده شد.

ثبت در سازمان جهانی یونسکو

80 درصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در جنگل های وسیع و انبوه حرا واقع در جزیره قشم می گذرانند. از این رو جنگل حرای قشم یکی از 11 ذخیره گاه زیست کره جهان محسوب می شود. ذخیره گاه زیست کره به منطقه ها بین المللی طبیعی-زیستی حفاظت شده، گفته می شود که به عنوان سایت های مطالعاتی در اختیار دانشمندان قرار می گیرد. یونسکو این منطقه ها را تحت پوشش دفتر شورای هماهنگی بین المللی برنامه انسان و کره مسکون (MAB) قرار می دهد. از زمان اجرای این طرح در دهه 1960 میلادی تا کنون 553 ذخیره گاه زیست کره در 107 کشور جهان به ثبت رسیده است. جنگل های منحصر بفرد حرا یکی از این 553 ذخیره گاه زیست کره است که در تاریخ 17 ژانویه سال 1977 میلادی در لیست جهانی یونسکو به ثبت رسید.

ارزش بالای جنگل های حرا و حفاظت از آن ها

همان طور که عنوان شد، جنگل های حرا از لحاظ مالی، اجتماعی و اکولوژیکی ارزش زیادی داشته و منبع درآمدی برای اهالی منطقه محسوب می شوند. این جنگل ها میراث تاریخی طبیعی ایران بوده و بخشی از مهمترین جاذبه های گردشگری جنوب کشور به شمار می آیند. تاثیرات زیست محیطی، ذخایر بیوسفری و ژنتیکی جنگل های حرا را نیز نمی توان نادیده گرفت. با این تفاسیر این جنگل ها باید تحت حفاظت شدیدی نهاده شده و از آسیب تماشا و نابودی آن ها جلوگیری شود اما متاسفانه توسعه ناپایدار و اجرای پروژه های عمرانی بدون نظارت های زیست محیطی باعث شده تا این جنگل ها روزبه روز به نابودی نزدیکتر شوند. بهره برداری بیش از میزان از گنج طبیعی این منطقه نیز در این تخریب بی تاثیر نیست. در این راستا مسئولین و اهالی منطقه باید تلاش بیشتری به خرج داده و این اثر تاریخی و طبیعی را برای نسل های آینده حفظ کنند. یکی از مواردی که می توان رعایت کرد، استفاده از قایق های پارویی به جای قایق های تندرو است. سروصدای این قایق ها و برهم زدن سکوت منطقه می تواند خطرات بسیاری برای جانداران در زمان دسترسی به جنگل حرای قشم داشته باشد.

نکته هایی که باید در بازدید از این جنگل ها رعایت شود

با توجه به ارزش بالای این جنگل ها، رعایت بعضی از نکات در هنگام بازدید از آن ها لازم است. با رعایت این موارد می توانید به حفاظت این گنج با ارزش طبیعی یاری زیادی نموده و از آسیب به آن جلوگیری کنید. این نکات عبارتند از:

-سلاح های گرم برای شکار به همراه نداشته باشید.

-حشرات و پروانه های این منطقه نقش مهمی در گرده افشانی دارند. از این رو از صید آن ها از طریق تورهای مخصوص خودداری نمایید.

-از قطع کردن شاخ و برگ درختان و آسیب رساندن به آن ها با کارهایی از قبیل روشن کردن آتش خودداری نمایید.

-در هنگام بازدید از جنگل، سکوت و آرامش منطقه را حفظ کنید.

-به مسائل بهداشتی و حفظ محیط زیست منطقه توجه داشته باشید.

-از تخریب آشیانه پرندگان و موش ها خودداری نمایید.

-تخم پرندگان را برندارید.

-از وارد شدن به مسیرهای ناشناخته خودداری نموده و قایقران ها را تحت فشار نگذارید.

-به توصیه های راهنمای سفر گوش کنید.