سیاره پشمکی از کجا آمده است؟ - تور انگلیس

سیارات در دایره ای از غبار ها و گاز هایی که پیرامون ستارگان جوان می چرخند شکل می گیرند

سیاره ای که دانشمندان گمان می کردند اصولا نمی تواند وجود داشته باشد، حالا می تواند درک ما را از این که سیارات نو چگونه شکل می گیرند تغییر دهد. دانشمندان می گویند این سیاره که با نام رسمی WASP-107b نامیده شده، اما بیشتر به نام یک سیاره فوق العاده پُفکی شناخته می گردد، به مراتب کم چگالی تر از آن است که پیش از این تصور می شد.

ابعاد این سیاره تقریبا در همان میزان های سیاره مشتری است با این تفاوت که چگالی آن 10 بار کمتر است؛ مسئله ای که باعث شده دانشمندان آن را به پشمک تشبیه نمایند.

به این ترتیب، این سیاره نه فقط به دلیل وجودش بلکه به دلیل نشانه هایی که از نحوه تشکیل سیاره های غول-گازی به دست می دهد قابل توجه است. موضوعی که نشان می دهد این سیارات می توانند به مراتب ساده تر از آنچه که پیش از این تصور می شد شکل بگیرند. بیورن بنکه، از دانشگاه مونترآل، می گوید: این پژوهش به مبانی چگونگی شکل گیری و ساخته شدن سیارات غول پیکر پرداخته است.

این مطالعه، شواهد مشخصی مبنی بر این به دست می دهد که به هم پیوستگی و رشد عظیم یک پوسته گازی، می تواند برای هسته هایی به مراتب کم جرم تر (کم جرم تر از آنچه که قبلا تصور می شد) رخ دهد.

این سیاره نه تنها به دلیل ابعاد غیرمعمول خود بلکه به خاطر گرانش سطحی کم و میزان روشنایی ستاره اش درخور توجه است؛ ستاره ای که با نام WASP-107 شناخته می گردد. این موضوع اجازه می دهد که این سیاره و اتمسفر آن با جزییاتی بیشتر از آن چه که معمولا انجام می شد، مورد مطالعه و آنالیز قرار گیرد.

محققان نتایج این کشف نو و عظیم از یک مطالعه و آنالیز چهار ساله را در نوترین شماره مجله علمی آسترونومیکال ژورنال منتشر نموده اند. WASP-107b که نخستین بار در سال 2017 کشف شد، در فاصله 212 سال نوری از زمین، به دور ستاره اش در گردش است.

این سیاره بسیار به ستاره خود نزدیک است؛ به عبارت دیگر 16 مرتبه نزدیکتر از فاصله ای که ما از خورشید خود داریم. مطالعات تکمیلی نشان داده اند که این سیاره یکی از کم چگالی ترین سیاراتی است که تا به امروز پیدا شده است. طبیعت و ماهیت رقیق و کم مایه آن باعث شده است که دانشمندان آن را یک سیاره پُف پُفی یا پشمکی بنامند.

سیارات در دایره ای از غبار ها و گاز هایی که پیرامون ستارگان جوان می چرخند شکل می گیرند. معمولا این طور تصور می شد که ضروری است سیارات غول-گازی مانند مشتری و زحل خودمان یا حتی WASP-107b، یک هسته جامد دست کم 10 برابر سنگین تر از زمین، داشته باشند؛ به طوری که پیش از آن که دیسک از بین برود، میزان گاز کافی به دور آن جمع شده باشد.

اما WASP-107b هسته سنگینی ندارد و دانشمندان در درجه اول مطمئن نیستند که این سیاره چگونه توانسته است شکل بگیرد؛ اگرچه آن ها تعدادی سناریوی ممکن در نظر دارند که می تواند وجود این سیاره غیرمعمول را شرح دهد.

ایو لی، استاد دانشگاه مک گیل، می گوید: ممکن ترین سناریو برای WASP-107b این است که این سیاره در فاصله ای به مراتب دورتر از ستاره خود شکل گرفته است. جایی که گاز های درون دیسک به قدر کافی سرد بوده اند تا پوسته و پوشش گازی بتواند به سرعت شکل بگیرد.

این سیاره بعدا توانسته به جایی که اینک در آن قرار داد، مهاجرت کند: یا به وسیله برهمکنش هایی که با دیسک داشته یا با برهم کنش هایی که با سایر سیارات این منظومه داشته است.

در جریان این تحقیقات، دانشمندان به سیاره دیگر این منظومه هم برخوردند که با نام WASP-107c شناخته می گردد. این سیاره کمتر قابل توجه است -به صورت قابل توجهی جرم بیشتری دارد و به مراتب دورتر از ستاره خود واقع شده است-، اما این سیاره مدار عجیبی پیرامون ستاره خود دارد و می تواند سرنخ دیگری برای شرح این مسئله باشد که چه بر سر دوقلوی آن آمده است.

پایاولت می گوید: WASP-107c از بعضی جنبه ها، حافظه تاریخی آن چه که در این منظومه می گذرد، محسوب می گردد. گریز از مرکز بسیار زیاد آن از یک گذشته پرآشوب و بعلاوه از برهم کنش های بین سیارات که می تواند به این جابه جایی های قابل توجه منجر شده باشد حکایت دارد. نظیر آنچه که ممکن است برای WASP-107b رخ داده باشد.

منبع: ایندیپندنت

منبع: فرادید