عدم استفاده از ظرفیت ها و پتانسیل ها در مناطق آزاد ارس ، مناطق آزاد تجاری که باعث رکود مالی کشور می گردد - تور انگلیس

جهت دریافت مشاوره خدمات انواع تراکت از بهترین و باتجربه ترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ تراکت های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

گروه دانشگاه خبرنگاران، مناطق آزاد بخشی از محدوده کشور به شمار می آید که در آن تجارت خارجی آزاد شمرده شده و خارج از قوانین تعیین و مرسوم می تواند عمل کند؛ به طوری که این مناطق با استفاده از امتیازاتی نظیر حذف تعرفه های گمرکی و سود بازرگانی، حذف اقتصادیات و برطرف محدودیت های صادراتی و وارداتی از امکانات ویژه ای جهت فعالیت های بازرگانی برخوردار است. در این راستا مناطق آزاد مختلفی اعم از تجاری، تجاری صنعتی، گردشگری و... در ایران شکل گرفته است.

با توجه به اینکه فلسفه، شکل گیری مناطق و اهداف آن طبق ماده 1 قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی مصوب مجلس شورای اسلامی در سال 1372: تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازار های جهانی و منطقه ای، فراوری و صادرات کالا های صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی قلمداد شده است اکنون ارزیابی عملکرد این مناطق در دستیابی به اهداف یادشده با چالش جدی روبرو شده است.

به طوری که برحسب آمار ارائه شده از سوی نهاد های ذی صلاح میزان واردات کالا های مصرفی و غیرمصرفی به وسیله مرز های مرتبط با مناطق آزاد به مراتب از میزان صادرات آن ها بیشتر بوده و آن ها را عملا به کانالی جهت ورود کالا های خارجی و در اختیارگرفتن بازار های داخلی توسط دلالان و فراوریکنندگان سایر کشور ها تبدیل نموده است که با اهداف ایجاد مناطق آزاد در تضاد است.

یکی دیگر از اهداف اداره مناطق آزاد عمران و آبادانی است؛ اما پس از گذشت چندین سال از فعالیت این مناطق، منابع اقتصادی بدست آمده از آن صرف تزئینات ویترینی و روبنایی شهر ها شده که می توان به ایجاد مجتمع های تجاری متعدد می توان اشاره نمود که نماد های ساختگی از توسعه یافتگی را به نمایش می گذارد که احتمالا تصور مدیران دست اندرکار از عمران و آبادانی ساخت چنین بنا هایی بوده است؛ در حالی که در دیگر سو شاهد محرومیت ها و عقب افتادگی ها و نبود زیرساخت های مناسب و امکانات تخصصی درمانی در روستا ها و شهر های موجود در محدوده مناطق آزاد هستیم.

احسان خیر خواه، فعال دانشجویی در این رابطه به خبرنگار ما می گوید: افزایش واردات و تخصیص منابع اقتصادی به ساخت مجتمع های تجاری لوکس و چشم گیر و پرزرق و برق اصل دیگری از اهداف مناطق آزاد یعنی ایجاد اشتغال را هم با این چالش روبرو می سازد که بجای جذب سرمایه گذار در قسمت های فراوریی و ایجاد اشتغال انبوه برای بومیان آن مناطق، شغل های کم بازده و بعضا زیان آفرینی را سبب شده است که همان فروشگاه های قبضه کننده بازار های داخلی با کلا های خارجی را می توان نام برد که درازمدت سبب فروپاشی و از بین رفتن رونق فراوری کننده های داخلی می گردد.

خیرخواه می افزاید: یکی دیگر از مسائل جدی مطرح در مناطق آزاد بحث قاچاق و سواستفاده از امکانات این مناطق برای واردات کالا است که پس از سیاست های کلی نظام مبنی بر اجرای راهبرد های اقتصاد مقاومتی ناظر بر کنترل واردات کالا های مشابه که نظیرداخلی دارند این امر اهمیت بیشتری یافته است.

این فعال دانشجویی در ادامه می گوید: از آنجایی که طبق فرامین سیاست های اقتصاد مقاومتی ثبت سفارش قانونی کالا های مشابه در مناطق آزاد یا صورت نمی گیرد یا به میزان کم انجام می پذیرد فضا را برای ورود کالا بصورت قاچاق و سوء استفاده قاچاقچیان فراهم می نماید که در کوتاهی و نبود سیستم های نظارتی دقیق و عدم کنترل جدی نهاد های ذی ربط خطر آسیب به کسب و کار های تازه را به همراه داشته و تهدیدی برای اقتصادسالم در کشور است.

وی می افزاید: با توجه به نتایج عملکرد مناطق آزاد تدابیر ویژه ای جهت اصلاح و بازنگری در رویه اداره این مناطق و کنترل و نظارت جدی بر آن ها لازم بوده که در صورت تحقق این امر می توان شاهد اقتصادی پویا و فعال و سالم در کشور بود که یقینا افزایش اشتغال و تقویت فراوری داخل و ارتقای صادرات ملی و یاری به جداشدن بودجه کشور از صادرات نفت خام را در پی خواهد داشت.

در این راستا، یکی از مناطق آزاد تجاری که از نظر استراتژیک اهمیت خاصی دارد منطقه آزاد ارس است منطقه آزاد تجاری-صنعتی ارس در استان آذربایجان شرقی و شمال غرب ایران واقع شده است. بنا بر ارزیابی های اجرا شده از سوی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد ایران، منطقه آزاد ارس، پس از منطقه آزاد کیش، دومین منطقه آزاد توسعه یافته و در حال رشد کشور است. این منطقه که در مجاورت دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان قرار گرفته، منطقهٔ آزاد ارس یکی از قطب های عمدهٔ دانشگاهی و صنعتی ایران است.

یکی از مسائل مناطق آزاد ثبت سفارش کالا و رونق کسب و کار اصناف، کسبه و بازاریان به اهمیت مسائل فرهنگی و گردشگری از جمله مسائل مردم منطقه است.

در حال حاضر عمده مشکل منطقه آزاد ارس، عدم استفاده مناسب از ظرفیت ها و پتانسیل های موقعیت بی نظیر و ژئوپلیتیکی این منطقه هست که اغلب به طور مستقیم و بعضا به صورت غیر مستقیم با چندین کشور از جمله آذربایجان، ارمنستان و ترکیه و به اختصار با بعضی کشورهای عضو CIS ارتباط دارد که این همسایگی می تواند علاوه بر باز کردن بازار بزرگی برای محصولات فراوری داخلی در کشورهای حوزه قفقاز که باعث رونق کسب و کار و در راستای اقتصاد مقاومتی باشد، بلکه از لحاظ فرهنگی نیز می تواند فرصت های بی نظیری برای انتقال و تبادل فرهنگی و گفتمانی انقلاب اسلامی ایجاد کند. که متاسفانه به دلیل تغییر مدیریت های منطقه و عدم نگاه راهبردی مدیران و مجموعه فکری آنها و بعضا رفتار سلیقه ای و عدم آشنایی به موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه جلفا ، آنچنان که باید مورد توجه قرار نمی گیرد و از این رهگذر چه فرصت های بی نظیری که از دست می رود.

خیرخواه در این رابطه می گوید: مشکل سرمایه گذار هم به نحوی با عدم استفاده مناسب از ظرفیت ها و پتانسیل های گره خورده بطوری که اگر از ظرفیت های ژئوپلیتیکی منطقه به حد کافی استفاده گردد و بازار مشوقی برای کالاها ایجاد می گردد، هم منطقه آزاد ارس و به تبع آن گمرکات آن از رکود بیرون آمده و هم سرمایه گذار با مشاهده این وضع و مهیا دیدن بازارفروش تشویق به سرمایه گذاری کردن و اقدام به ایجاد کارخانه یا فراوریی می نماید.

بیشتر بخوانید:

به اسم مردم؛ به ضرر مردم

مناطق آزاد هرمزگان در محاصره سرمایه داران

رکود اصلی منطقه آزاد ارس علاوه بر رکود تورمی موجود در سطح کشور که سهم اندکی در جلفا دارد، به عدم استفاده از ظرفیت ها برمیگردد در حالی که اساسا فلسفه شکل گیری مناطق آزاد برای همچنین لحظات و موقعیت هایی بوده تا با استفاده از شرایط و امتیازات ویژه آن کشور از بن بست اقتصادی خارج گردد، نه اینکه منطقه آزاد خودش عامل دامن زدن به رکود اقتصادی کشور است.