چگونه می توان عسل طبیعی را از عسل تقلبی تشخیص داد؟ - تور انگلیس

خبرنگاران| زنبور عسل، بر اساس استعداد غریزی و خدادادd خویش، گل های مفید و شفابخش را دستچین کرده و عصاره آن را گرفته و پرورانده و به انسان هدیه می دهد. این هدیه، سرشار از مواد غذایی حیات بخش است و می تواند بسکمک از نیاز های غذایی انسان را رفع کند، زیرا زنبور، بهترین املاح و ویتامین های گیاه را که در گل تجمع کرده، دریافت می کند و آن را به شکل شهدی می پروراند که قابلیت جذب فوق العاده ای در خون آدمی دارد؛ چنان که در آیه 69 سوره نحل هم به آن اشاره شد و در بازار هم دیده می شود، عسل ها رنگ های گوناگونی دارند. این رنگ های گوناگون حاصل تغذیه زنبور از گیاهان مختلف است.

به گزارش خبرنگاران، در بازار ایران، اغلب عسل به رنگ های سیاه، قهوه ای روشن و تیره، به رنگ عقیق و سرخ مایل به زرد، سبز یشمی و... است. تا حدودی از رنگ عسل می توان به نسبت عسل با محیطی که زنبور در آن زیسته آشنا شد، همچنین عطر و بوی عسل نواحی مختلف، متنوع است. عسل زنبور کوهستان های پردرخت جنگل های مازندران، گیلان، جنگل های حیران و نواحی کوهستانی اردبیل، رنگی سیاه و تیره دارند. عسل زنبوری که از باغات میوه در کوهستان های آذربایجان غربی، تغذیه می کند، اغلب سرخ مایل به زرد است. زنبور هایی که از نواحی استپ به ویژه از گون تغذیه می کنند، مانند کوهستان های طالقان، الموت، خمین، گلپایگان و... به رنگ سبز مایل به یشمی است. عسل نواحی کاشان، قمصر، نیاسر و... همانند گل های محمدی سرخ و معطر هستند.

عطر، طعم و خواص تغذیه ای و درمانی این عسل ها، کمی متفاوت است مثلاً عسل سیب یا عسل گون، برای بعضی از بیماری ها اثربخشی بیشتری دارند. ورود به جزئیات، امّا تخصص فوق العاده ای می خواهد که فراتر از حوصله این بحث است.

ابن سینا می گوید: عسل بسیار خوب آن است که کاملاً شیرین و خوشبو بوده و رنگش متمایل به سرخی باشد. کیفیت و اثربخشی عسل خوب و طبیعی چندین برابر عسل نامرغوب و مصنوعی است، البته پیشنهاد می شود حتی اگر عسل خوب و نامرغوب در دسترس ندارید، دست از عسل نامرغوب هم برندارید، زیرا در تولید همان عسل نامرغوب هم از فرآیند تولید عسل طبیعی استفاده شده یا عسل طبیعی در آن مخلوط شده است و می تواند تا حدودی آثار عسل را در خود داشته باشد.

اما عسل مصنوعی استفاده نکنید و به جای آن، برای تغذیه انواع شیره ها و شهد های طبیعی دیگر مانند شهد خرما و شیره انگور و کشمش را به سفره غذائی خود اضافه کنید خوب است. اما از قلم نیاندازید که عسل خوب و طبیعی را زنبور با وحی الهی برای شما تهیه کرده است، اما عسل تقلبی را شیادان با وسوسه های شیطانی و برای سودجویی ظاهری تهیه کرده اند. آنچه زنبوردار زحمت کش و مؤمن با پایه غرایز خدادادی زنبور به شما عرضه کرده تا آنچه یک شیاد عرضه می کند، ارزش غذائی و درمانی مساوی ندارد؛ در ادامه به انواع عسل خوب و بد اشاره کنیم.

عَسَل که در فارسی به آن اَنگَبین می گویند، یک ترکیب بسیار غلیظ قندی محلول در آب است. در واقع عسل شامل شهد و ماده ای حاوی قند گیاهان است که زنبور عسل آن را جمع آوری کرده، تغییر حالت داده و در کندوی عسل ذخیره کرده است؛ بنابراین اگرچه عسل یک ماده اسیدی است، ولی به علت شیرینی خاصش، حالت اسیدی آن محسوس نیست.

آیا می دانستید یک زنبور عسل برای درست کردن یک پوند (454 گرم) عسل، مجبور است 90 هزار مایل (144 هزار و 841 کیلومتر، مسافتی معادل سه بار چرخیدن دور کره زمین) را پرواز کند؟

رنگ عسل های مختلف، باتوجه به منابع اصلی شهد از سفید روشن تا سیاه متغیر است. برای مثال رنگ عسل اقاقیا سفید و شفاف درست مثل آب است، عسل افرا لیمویی رنگ، عسل اسپرس زرد طلایی، عسل انواع میوه ها زرد مایل به قهوه ای، رنگ عسل شبدر سرخ و زرد متمایل به قرمز، رنگ عسل زیرفون زرد متمایل به سبز، عسل گل قاصدک زرد تیره، عسل نارون قهوه ای و رنگ عسل صنوبر و زبان گنجشک سبز تیره تا سیاه است.

جالب است بدانید که رنگ، مزه و بوی عسل هیچ ارتباطی با نژاد زنبور ندارد، بلکه فقط به نوع گل هایی بستگی دارد که زنبور شهد ها را از آن ها جمع آوری می کند. مثلا عسلی که از گیاه اسپرس به دست می آید به رنگ زرد طلایی و بسیار لذیذ است و عسل گل آفتابگردان بسیار بی مزه است و البته هردو هم خالص هستند.

ازجمله خواص عسل این است که ذرات آب موجود در هوا را به شدت به خود جذب می کند و درنتیجه رقیق می شود؛ بنابراین چه در شمال، چه در مرکز، چه در نقاط مرطوب و حتی در نقاط خشک، باید عسل را در ظرف با سرپوش محکم نگهداری کرد تا ذرات آب موجود در هوا را کم کم به خود جذب نکند و مثل آب رقیق نشود.

مشهورترین انواع عسل در دنیا عبارت اند از:

• عسل مانوکا (عسل درخت چای) که به عبارتی بهترین و مفیدترین عسل در دنیاست؛
• عسل اسپرس؛
• عسل گندم سیاه؛
• عسل گل های وحشی؛
• عسل یونجه؛
• عسل زغال اخته؛
• عسل شکوفه های پرتقال؛
• عسل گل شبدر.

شاید برای تان جالب باشد که بدانید عسل طبیعی آن قدر دوام دارد که سال ها پیش در کاوش های باستان شناسان بقایای فاسدنشده و سالم آن در مقبره فرعون کشف شد. به عبارت دیگر، اگر از عسل طبیعی به روش صحیح و اصولی نگهداری کنید به هیچ عنوان فاسد نمی شود. اگرچه عسل در طول زمان نگهداری ممکن است دچار تغییرات شیمیایی و فیزیکی شود و در اثر گذر زمان مقداری از بو و طعم خود را از دست بدهد، اما خاصیت عسل از بین نمی رود. همچنین عسل طبیعی ممکن است بعد از مدتی کریستالیزه شود که زنبورداران به این پدیده رُس کردن می گویند.

عسل طبیعی بعد از رُس کردن شبیه روغن حیوانی می شود. البته رس کردن عسل که یکی از نشانه های طبیعی بودن عسل است فرایندی کاملا برگشت پذیر است و به هیچ وجه مزه و کیفیت عسل را کاهش نمی دهد.

بهترین روش برای نگهداری عسل نگهداری آن در دمای اتاق است؛ یعنی دمایی که نه خیلی سرد و نه خیلی گرم است. عسل را در یخچال نگهداری نکنید چون زنبورها که بهترین نگهدارنده عسل هستند، در کندو یخچال ندارند! نگهداری عسل در یخچال سبب سفت شدن عسل می شود، برداشتن عسل از ظرف را مشکل می کند و به احتمال زیاد فرایند رُس کردن را تسریع می کند. از آنجایی که عسل خاصیت ضدمیکروبی دارد در صورت بسته نگه داشتن درِ ظرف و جلوگیری از ورود آب و دیگر مواد به ظرف عسل، میکروب های بیرونی نمی توانند به آن راه پیدا کنند و عسل تخمیر نمی شود.

یادتان باشد عسل را با قاشق خشک از ظرف بردارید، زیرا ورود آب به عسل منجر به تخمیر عسل می شود. عسل را حتما در ظروف شیشه ای نگهداری کنید. نگهداری عسل در ظروف فلزی به دلیل خاصیت اسیدی عسل سبب ایجاد ترکیبات زیان بار شیمیایی می شود.

عسل طبیعی و خالص را فقط می توان در آزمایشگاه های مواد غذایی از انواع تقلبی تشخیص داد و حتی رفتن بالای سر کندو هم کمکی به تشخیص عسل طبیعی از تقلبی نمی کند.

یکی از روش هایی که تا حدودی می تواند به شناخت عسل طبیعی کمک کند، این است که آن را داخل یک لیوان آب سرد بریزید. اگر قطره های عسل حل نشدند و ته لیوان ته نشین شدند، عسل طبیعی است، اما اگر عسل در آب حل و ذرات آن به صورت رشته هایی در آب ناپدید شدند، احتمال اینکه آن عسل تقلبی باشد بیشتر است. از سوی دیگر باید بدانید که عسل طبیعی بو و طعم گل ها را در خود دارد و به محض گذاشتن در دهان آب می شود، اما عسلی که طبیعی نباشد مثل آبنبات در دهان جمع می شود و طعم شکر آن غالب است.

یکی دیگر از روش های تشخیص عسل طبیعی این است که آن را از داخل ظرفی به درون ظرف دیگری بریزید، اگر داخل ظرف پر از حباب شد نشانه طبیعی بودن عسل است.

شکرک زدن، یکی دیگر از روش های تشخیص عسل طبیعی است. این خاصیت فقط در عسل های طبیعی دیده می شود چرا که فقط دیاستاز قادر است ذرات عسل را متبلور کند و باعث شکرک زدن آن شود درحالی که عسل تقلبی به علت نداشتن دیاستاز صاف و روشن باقی می ماند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که اگر عسل بعد از مدتی شکرک زد حتما طبیعی و سالم است (برخلاف تصور عامه مردم) و در صورت شکرک نزدن و ته نشین نشدن می تواند مصنوعی یا تقلبی باشد.

چرا عسل شکرک می زند؟

عسل به عنوان یک ماده اشباع شده قندی باید در واقع جامد باشد، ولی مایع است. به همین دلیل به محض اینکه شرایط مطلوب مهیا شود یک تغییر فیزیکی یعنی شکرک زدن در آن پدیدار می شود که یک دلیل محکم برای اثبات طبیعی بودن آن است. بعضی از عسل ها در شان (قاب یا آشیانه زنبوران که در آن شهد و موم است) هم کریستالیزه می شوند و همان طور که گفتیم اصطلاح تخصصی آن در زنبورداری رُس کردن است.

در بعضی کشور های خارجی عسل شکرک زده به دلیل اطمینان مشتری از طبیعی و خام بودن آن طرفداران بیشتری دارد و اتفاقا قیمت آن هم بیشتر است. بهترین درجه حرارت برای نگهداری عسل 18 تا 24 درجه سانتی گراد است. به طورکلی همه عسل های خالص شکرک می زنند، ولی مدت لازم برای شکرک زدن عسل های مختلف با هم تفاوت دارد.

اگر تمایلی به خوردن عسل شکرک زده ندارید، شیشه عسل را در آب 40 تا 65 درجه سانتی گراد قرار بدهید، هنگامی که آخرین بلور محو شد و عسل به شکل اولیه خود برگشت آن را از آب بیرون بیاورید. به هیچ عنوان عسل را روی حرارت مستقیم قرار ندهید. عسلی که شکرک بزند حتما خالص و عسلی که شکرک نزند ممکن است ناخالص باشد.

یکی از شگفتی های عسل این است که اگر به طور صحیح مصرف شود، برای جذب قند موجود در آن سلول های مغز نیازی به انسولین ندارند و برای تمام فصول سال و بیشتر بیماری ها کاربرد دارد. عسل در تقویت حافظه و تقویت سیستم ایمنی بدن و قوای جسمانی، بهبود و درمان بسکمک از ناراحتی ها مثل زخم ها، سوختگی ها و درمان بعضی از بیماری های گوارشی، دهان و لثه مؤثر است، بسیار سریع هضم و جذب خون می شود و انرژی آن فورا به بدن منتقل می شود. بعضی از خواص عسل بسیار مورد توجه کارشناسان طب سنتی هستند. چند خاصیت درمانی عسل که کمتر درمورد آنها صحبت شده عبارت اند از:

بنابر تحقیقات اجرا شده، یکی از بهترین درمان ها برای بهبود ناخن های شکننده و درمان قارچ ناخن که این روزها به خاطر اپیدمی کاشت ناخن های غیراصولی امری متداول شده، استفاده از عسل طبیعی است.

عسل یکی از بهترین درمان های طبیعی برای بهبود خواب و درمان بی خوابی است. از آنجایی که مشکل بی خوابی معمولا مربوط به سیستم عصبی بدن است، طبق تحقیقات علمی اجرا شده، نوشیدن یک لیوان چای سبز یا شیر گرم با عسل به بهبود شرایط عصبی و داشتن خوابی آرام کمک می کند.

طبق گفته پزشکان متخصص کلیه و مجاری ادراری، خوردن عسل طبیعی می تواند عوارض مضر ناشی از سیگارکشیدن بر روی بیضه ها را در مردان کاهش بدهد.

عسل با جذب آلودگی ها از روی پوست و منافذ آن مثل یک شوینده طبیعی عمل می کند. از آنجایی که عسل یک ماده ضدعفونی کننده و ضد باکتریایی طبیعی است، ماده مؤثری در درمان آکنه، نرمی، لطافت و التیام پوست محسوب می شود. برای درمان آکنه و تمیز کردن پوست، یک لایه نازک عسل طبیعی را روی صورت بمالید و اجازه بدهید 30 دقیقه روی آن بماند و پس از آن صورت تان با آب ولرم بشورید. پیش از آن بهتر است مقداری عسل را روی قسمتی از پوست تان امتحان کنید، چون عسل مثل هر ماده طبیعی دیگری ممکن است آلرژی زا باشد.

عسل یک مرطوب کننده طبیعی است و درنتیجه می توان از آن به عنوان یک مرطوب کننده مؤثر برای لایه های بیرونی پوست صورت و بدن استفاده کرد. یکی از خواص این مرطوب کننده فوق العاده، درمان چروک های پوست، خشکی، زخم و خراش پوست نقاط حساس بدن است.

یکی از بهترین ماسک های رطوبت رسان و ضد پیری برای پوست بدن و صورت، ترکیبی از یک قاشق چای خوری عسل طبیعی، یک قاشق چای خوری روغن پاپایا و یک قاشق چای خوری شیر محلی یا ماست است. این ترکیب را به مدت 30 دقیقه روی پوست صورت تان بگذارید و در این فاصله هر چند دقیقه یک بار پوست تان را ماساژ بدهید تا بهبود سرعت و گردش جریان خون سبب سفت شدن پوست تان شود. بعد از 30 دقیقه صورت تان را با آب ولرم بشورید و با یک حوله تمیز به آرامی پوست تان را خشک کنید.

عسل مانوکا که عسل حاصل از درخت چای است، بهترین عسل موجود در دنیا و اتفاقا از جمله بدبوترین عسل ها و بومی کشور نیوزلند است، یک درمان فوق العاده برای درمان زگیل محسوب می شود. یک لایه ضخیم از عسل مانوکا را روی زگیل ها بمالید و به مدت 24 ساعت روی آن را با یک پارچه تمیز بپوشانید. بعد از 24 ساعت عسل روی موضع را با آب ولرم بشورید و چند مرتبه این کار را تکرار کنید تا زگیل ها درمان شوند.

طبق نتایج یک تحقیق علمی که در سال 2011 منتشر شد، عسل طبیعی یک درمان مؤثر برای بیماری فشار خون بالا است.

یکی از بهترین مواد غذایی برای تأمین انرژی عضله پُرکاری مثل قلب، عسل طبیعی است. انرژی موردنیاز عضلات بدن از طریق سوختن گلوکز داخل سلول های بدن آزاد می شود و عسل هم منبعی غنی از گلوکز است. علاوه بر این، عسل دارای آنزیم هایی است که قادرند چربی ها را تجزیه کنند. درنتیجه مصرف عسل باعث می شود که انرژی فراوانی برای تحریک و تقویت قلب تأمین شود، چربی های داخل قلب کاهش پیدا کنند، عروق گشاد شوند و تنگی شان رفع شود، جریان خون در قلب و عروق افزایش یابد، فشار خون تنظیم شود و درنتیجه از ریسک بیماری های قلبی و نیز خطر بروز سکته قلبی کاسته می شود.

به نظر می رسد که ترکیبات فلانوئیدی عسل با خاصیت آنتی اکسیدانی، سبب شده اند که عسل طبیعی به عنوان ماده ای برای مبارزه با سرطان شناخته شود. از سوی دیگر جای دادن عسل در برنامه رژیم غذایی روزانه سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و تأثیر بسزایی در درمان سرطان دارد. طبق تحقیقات علمی اجرا شده، به نظر می رسد که عسل با جلوگیری از پیشروی سلول های سرطانی به فرایند درمان انواع سرطان کمک می کند.

عسل به خاطر خاصیت آنتی اکسیدانی و نیز مبارزه با رادیکال های آزاد میزان برگشت اسید معده را کاهش می دهد. بیماری رفلاکس معده یا همان ترش کردن معده به خاطر ضعیف شدن اسفنگتر مری (عضله تنگ کننده بین مری و معده) است. مصرف عسل سبب تحریک و رشد مجدد این اسفنگتر و درنتیجه کاهش برگشت محتویات معده به مری یا همان ترش کردن می شود (ترش کردن با سوختن پشت جناغ سینه و سردل همراه است).

از سوی دیگر خاصیت آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریایی عسل طبیعی در درمان انواع بیماری های مربوط به معده مؤثر است. در این میان عسل مانوکا به خاطر یک عامل آنتی باکتریال اضافه به نام methylglyoxal نقش بسزایی در بهبود بیماری های معده دارد. بد نیست بدانید یک قاشق چای خوری عسل طبیعی سبب درمان نفخ معده می شود.