نقش پوست به عنوان یک اندام دفعی چیست؟ - تور انگلیس

خبرنگاران | سرویس علوم - پوست بخشی از دستگاه پوششی بدن است و از آن به عرق، آب نمک و کمی اوره خارج می گردد و به همین دلیل از پوست به عنوان یک اندام دفعی نام برده می گردد.

دفع از راه پوست چگونه انجام می گردد؟

الف. عرق کردن و دفع آب

در یک شخص سالم در شرایط عادی میزان عرق کردن حدود 100 میلی لیتر در روز است. در انسان عرق کردن در درجه اول به عنوان عملی برای تنظیم درجه حرارت بدن است. بیشترین حجم عرق را آب تشکیل می دهد.

یکی از اعمال مهم پوست تنظیم حرارت است که این عمل توسط تعریق در سطح پوست صورت می گیرد. حین گرمای زیاد غدد عرق فعال شده و عمل تعریق را انجام می دهند. با تبخیر رطوبت سطح پوست، سطح بدن خنک می گردد. درغیر اینصورت اشخاص دچار تب غیر عفونی یا در حقیقت افزایش حرارت ناشی از این اختلال می شوند. از سوی دیگر وجود تعریق سطح پوست با تنظیم رطوبت پوست در حد عادی، سبب نرمی پوست شده و در حقیقت به جلوگیری از خشکی پوست نیز یاری می نماید.

گفتنی است که میزان عرق برحسب شرایط محیطی و فعالیت های بدنی می تواند تا چند لیتر افزایش یابد که در این شرایط تنها جبران آب از دست رفته کافی نیست و باید متناسب با شدت عرق کردن، مواد محلولی را که از دست رفته اند (به خصوص یون های سدیم و کلر) را نیز جبران کرد. به خاطر همین عرق کردن است که از پوست به عنوان یک اندام دفعی یاد می گردد.

ب. دفع غیر محسوس سایر مواد مضر به وسیله پوست

به طور متوسط یک فرد بالغ روزانه 300 تا 400 میلی لیتر عرق به طور نامحسوس، به وسیله پوست از دست می دهد که تابع شرایط محیطی و یا فردی نیست. این رقم از رقم تعریق محسوس جداست و حتی در افرادی که به طور ارثی غدد عرق ندارند نیز دفع می گردد. اوره، لاکتیک اسید، سدیم، کلسیم، پتاسیم و منیزیم نیز به وسیله پوست دفع می شوند. اوره و لاکتیک اسید جزو اصلی ترین مواد دفعی در انسان هستند.

• اوره نیز بخش اصلی ادرار پستانداران را تشکیل می دهد. اوره نقش حامل مواد زائد نیتروژن دار را در بدن بازی می نماید. البته وجود اوره در بدن ضروری است اما باید به به وسیله ادرار و پوست خارج گردد تا سطح آن به تعادل برسد.
• لاکتیک اسید (اسید لاکتیک) ماده ای است که پس از یک فعالیت شدید بدنی در عضلات فراوری شده و باعث درد و خستگی آن ها می گردد. در pH بدن، اسید لاکتیک به شکل یونی آن یعنی لاکتات وجود دارد. ازدیاد بیش از اندازه این ترکیب در یاخته های ماهیچه ای سبب گرفتگی و درد ماهیچه ها می گردد.

با توجه به اطلاعات بالا متوجه می شویم که نقش پوست به عنوان یک اندام دفعی خارج کردن یون هایی است که اگر در بدن تجمع یابند، عملکرد صحیح بدن را مختل می نمایند.

پوست بدن با توجه به ترکیب و ساختمان مخصوصی که دارد (لایه شاخی پر از کلسترول پوست) از انتشار آب به خارج جلوگیری می نماید و چنان چه به هر دلیلی، به عنوان مثال در سوختگی های وسیع، پوست آسیب ببیند دفع آب از این طریق به شدت افزایش می یابد. این مقدار می تواند تا ده برابر افزایش یابد و به سه تا پنج لیتر در روز برسد که باید جبران گردد؛ بنابراین ضروری است به کسانی که دچار سوختگی شده اند مقادیر زیادی مایع، معمولا از راه داخل وریدی داد تا این مقدار دفع مایع متعادل گردد.

پوست با دارا بودن سطح متوسطی حدود 2 متر مربع، یکی از عظیم ترین اعضا بدن است. پوست یک سد محافظتی بین محیط دنیا اطراف با عضلات، اعضای درونی و رگ های خونی و اعصاب بدن تشکیل می دهد. مو و ناخن ها از پوست منشا گرفته و یک لایه حفاظت اضافی ایجاد می نمایند. ظاهر پوست به طور گسترده ای تغییر می نماید. این تغییر نه تنها به دلیل عواملی هم، چون افزایش سن بوده، بلکه نشان دهنده نوسانات هیجانی و سلامت عمومی نیز هست.

پوست یک عضو زنده است هر چند بالا ترین لایه آن لایه شاخی و رو پوست (اپیدرم) بوده که سطح پوست را تشکیل می دهند. این لایه ها متشکل از سلول های زنده و مرده هستند و در هر فرد حدود 30 هزار عدد از این سلول ها در هر دقیقه ریزش می نمایند. با این وجود سلول های زنده پوست دائما در قسمت زیری تر رو پوست فراوری شده تا جایگزین این سلول ها شوند. در زیر روپوست، درم قرار گرفته که حاوی عروق خونی، پایانه های عصبی و غدد است. لایه ای از چربی در زیر درم قرار می گیرد و به عنوان یک عایق، ضربه گیر و منبع انرژی عمل می نماید. بدن هر انسان در مدت زمان یک زندگی 70 ساله، متوسط حدود 47/5 کیلوگرم پوست دور می ریزد و هر ماه تمام پوست هر فرد عوض شده و نو می گردد.

وظایف پوست

• بدن را در مقابل آسیب های مکانیکی، حرارت و تابش شدید نور محافظت می نماید. (سیستم دفاع مکانیکی
• از نفوذ مواد شیمیایی و ورود میکروب ها و میکرو ارگانیسم ها به بدن جلوگیری می نماید. (سیستم دفاع ایمونولوژیکی)
• بعضی از مواد مضر حاصل از فعالیت های متابولیسمی در سیستم گوارشی و کبد را دفع می نماید.
• هورمون ها و آنزیم ها را درداخل بدن حفظ می نماید.
• به عنوان یک عضو لامسه خارجی، پیغام های حسی را به وسیله اعصاب به مغز و مراکز عصبی منتقل می نماید.
• به یاری سلول های لانگرهانس، نقش مهمی را در سیستم ایمنی بدن ایفا می نماید.
• به نشان دادن نژاد هر فرد یاری می نماید. (سیاه پوست-سفید پوست و غیره)
• نشان دادن جنسیت هر فرد. (مرد و زن)
• مانع از تبخیر شدن آب بدن می گردد و موجب تنظیم حرارت بدن شده و سدی در برابر از دست دادن دمای داخلی بدن است.