گزارش خبرنگاران از درس های نوآوری در صنعت گردشگری ژاپن (قسمت دوم) - تور انگلیس

دربخش اول مقاله، به معرفی ظرفیت های جهانگردی صنعتی ژاپن پرداختیم. جهانگردی صنعتی به عنوان یکی از بخش های مهم در توسعه صنعت جهانگردی امروز دنیا مطرح شده است و بسیاری از کشورهای صنعتی می کوشند تا دستاوردهای صنعتی قابل عرضه به جامعه جهانگردان داخلی و بین المللی خود را، در بالاترین سطح ممکن به رخ جهانگردان و متخصصان کشورهای مختلف دنیا بکشانند. حال در قالب موزه باشد یا گشت های صنعتی جهانگردان در کارخانه ها و مراکز فراوریی و خدماتی مطرح. یکی دیگر از جنبه های رو به رشد جهانگردی دنیا که در این کشور به چشم می خورد، عزم بدنه مدیریت کلان جهانگردی ژاپن در استفاده از ربات در ارائه خدمات به جهانگردان است. در کشوری که راهنمایان جهانگردی مسلط به زبان انگلیسی محدود است، استفاده از ربات های سخنگو در بخش های پذیرش و ارائه اطلاعات به جهانگردان، از اهمیت زیادی برخوردار بوده و می تواند بالندگی خاصی را به بدنه جهانگردی این کشور اعطا کند. در بخش دوم مقاله، نگاهی خواهیم داشت به ظرفیت های خلاقانه جهانگردی ژاپن در عرصه فرودگاهی.

دنیای جهانگردی و نوآوری به شیوه سامورایی ها

نسل امروز ژاپنی ها، هنوز خود را مدیون پشتکار و کوشش و قدرت سامورایی ها می دانند که در موفقیت امپراتوری ژاپن نقش بسیاری ایفا کردند. سامورایی های قرن تازه، دنیای جهانگردی و نوآوری را تحت سیطره بلامنازع خود قرار داده اند. در ژاپن امروز، همه نگاه ها به سمت برگزاری مسابقات المپیک است که طبق برنامه، سال 2020 میلادی در توکیو برگزار خواهدشد. در واقع TOKYO 2020 همه عزم سازمان جهانگردی و فناوری اطلاعات را به خود مشغول نموده تا میزبان شایسته ای برای میلیون ها جهانگرد و ده هاهزار ورزشکار و قهرمان از کشورهای مختلف دنیا باشند که قصد دارند یک المپیک تابستانی خوب را که 4 سال قبل در برزیل تجربه کردند، در شرق دنیا نیز مشاهده نمایند. فکر نکنید که ژاپنی ها مانند برزیلی ها یا انگلیسی ها که میزبان های چندسال اخیر رقابت های المپیک هستند، به فکر درآمدزایی صرف از رقابت های ورزشی و مراکز اقامتی و جهانگردی مشهور هستند. خیر. این کشور، کشور صنعتی-صادراتی است. واقعیت این کشور، در موزه هایی نیست که آثار تاریخی و باستانی پیش از تاریخ را ارائه می نمایند، واقعیت را باید در کارخانه ها و مراکز فراوریی این کشور که دنیا را تحت سیطره خود قرار داده است، جست وجو کرد.

برای همین در جهانگردی امروز ژاپن، موضوعی جهانگردی صنعتی (Industrial Tourism) به خوبی دیده می گردد. همان طور که قبلا هم در پرتال تخصصی خبرنگاران شرح دادیم، صنعت جهانگردی امروز دنیا به موزه ها و گالری ها و سواحل و سینماها ختم نمی گردد. جهانگردی روستایی، جهانگردی سینمایی و حتی جهانگردی صنعتی، بخش های نوظهور صنعت روبه رشد جهانگردی دنیا را تشکیل می دهند که باید به آن توجه ویژه داشت. تورهای بازدید از کارخانه ها، مراکز فراوری و پرورش گیاهان، موزه های صنعتی و تورهای بازدید از مزارع کشت صنعتی، از جمله تورهای تازه جهانگردی در این کشور است که جهانگردان زیادی را به سمت خود جذب می نماید. موسسات جهانگردی ژاپن در بعضی از شهرهای بزرگ که مقصد جهانگردی را تشکیل می دهد مانند توکیو و کیوتو، جهانگردان را به مشاهده فرآیندهای فراوری در بخشی از کارخانه بزرگ، چشیدن طعم غذاهای ژاپنی روی خط فراوری و از همه مهم تر، ملاقات با تاریخ سازان ژاپنی دعوت می نمایند. تاریخ سازانی که چنین اتمسفری از موفقیت و نوآوری را برای ژاپن امروز تداعی کردند. سازمات تجارت خارجی ژاپن در سال های اخیر، کوشش زیادی برای واردکردن تورهای صنعتی به بسته های جهانگردی قابل عرضه به جهانگردان خارجی انجام داده و در این عرصه موفقیت های بسیاری هم کسب نموده است . برای کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه به نشانی https://www.jetro.go.jp/en/ind-tourism مراجعه کنید.

افرادی که در ژاپن به مدت مدیدی کار می کردند و فعالیت داشتند، بارها به این موضوع جالب اذعان کردند که در طول روزهای تعطیل هفته، روسای کارخانجات و شرکت های فراوریی این کشور، از خانواده های کارگران و مهندسان برای بازدید از کارخانه و مشاهده فرآیند کاری و خط فراوری دعوت می کردند. این کار جالب سبب می شد تا خانواده ها شرایط کاری سرپرستان خود را مشاهده نمایند و در گشتی روزانه در فضای جهانگردی صنعتی، با واقعیت فراوری و فناوری آشنا شوند. جالب است که بدانید در بعضی موارد، پیشنهادها و نظرات خیلی ساده خانواده های کارگرانی که برای بازدید به کارخانه ها می آمدند، نقطه عطفی در تغییر رویه ها، روش های کاری و رفتار سازمانی شرکت می شد و جایزه سالانه بهره وری و نوآوری که در میان شرکت های ژاپنی جایگاه رفیعی دارد، به خانواده ها در جریان این بازدیدهای دوره ای اعطا می شد.

این موضوع و روایت جالب، اهمیت جهانگردی صنعتی را بازگو می نماید. اهمیت دریافت نظرات مختلف در فضایی که جهانگردی غیرساحلی، هتلی و کافه ای فراهم می نماید. این ها همه بخش هایی از قدرت صنعت جهانگردی به شمار می روند که باید مورد توجه تصمیم گیران، تئوریسین ها و فعالان حقوقی این عرصه قرار بگیرند.

در ژاپن، سازمان ملی برای توسعه جهانگردی این کشور وجود دارد که دفتر لندن این مجموعه به نشانی اینترنتی seejapan.co.uk در دسترس است. اما پرتال اصلی این سازمان به نشانی https://www.jnto.go.jp است که گوشه هایی از قابلیت های صنعت جهانگردی رو به رشد این کشور را به تصویر می کشد. پرتالی با 15 زبان بین المللی و هزاران صفحه، شما را با دنیای جهانگردی چندلایه و متنوع ژاپنی ها آشنا می نماید.

کشف بی خاتمه یا endless discovery شعاری است که سازمان ملی جهانگردی ژاپن برای آینده جهانگردی در این کشور معین نموده و به نظر می رسد با واقعیت های جهانگردی این کشور همطراز و مرتبط باشد.

این پرتال که در واقع یکی از قوی ترین مراکز اطلاع رسانی جهانگردی در شرق آسیا به شمار می رود، مخاطب را با ظرفیت های جهانگردی صنعتی، روستایی و حتی ورزشی شهرهای مختلف این کشور آشنا می نماید. دراین پرتال، درباره نوآوری ها و خلاقیت های این کشور در ارائه خدمات و محصولات به جهانگردان، اطلاعات گوناگونی به صورت مالتی مدیا ارائه شده که مشاهده آن خالی از لطف نیست و می تواند الگوی اطلاع رسانی خوبی برای فعالان جهانگردی کشورمان باشد.

از فستیوال آتش و قایق سواری تا آشنایی با نوآوری های دیجیتالی فروشگاه های بزرگ و تجربه پوشیدن لباس های مردمان قدیم ژاپن و سفارش اینترنتی آن ها، در این پرتال خدماتی در اختیار مخاطبان قرار گرفته تا دنیای رنگ و شاد و مجذوب کننده جهانگردی این اقلیم برای گردشگر ها را بهتر جلوه دهد.

ظرفیت های اطلاع رسانی دیجیتالی ژاپنی ها

البته ترغیب و تشویق جهانگردان بین المللی برای مسافرت به ژاپن تنها به چند پرتال خلاصه نمی گردد و سازمان ملی جهانگردی این کشور، سایت های اطلاع رسانی تخصصی بسیاری را به زبان های گوناگون طراحی و راه اندازی نموده است که ملاقات از ژاپن یکی از این وب سایت ها به شمار می رود. این سایت که به نشانی اینترنتی https://www.japanmeetings.org در دسترس است، می کوشد تا ابزارهای برنامه ریزی، تعاملی و اطلاع رسانی هوشمند و چندلایه را در اختیار برنامه ریزان موسسات جهانگردی بین المللی که مشتاق سفر به این کشور هستند، قرار دهد که نوآوری جالبی به شمار می آید. امکان عضویت در خبرنامه روزانه و هفتگی که دنیایی از اطلاعات این صنعت را برای علاقه مندان به سفر به ژاپن تدارک دیده، بخشی از ظرفیت های اطلاع رسانی پرتال را تشکیل می دهد.

یکی از موضوعات جالبی که می توان از صنعت جهانگردی این کشور آموخت، اطلاع رسانی کاملا دیجیتالی چندزبانه است. زبان ژاپنی برای افراد غیر ژاپنی به علت رسم الخط و ساختار آن، برخلاف زبان هایی که ریشه لاتین دارند، به هیچ عنوان قابل حدس زدن نیست. اگر شما در سوئد با کلمه skolan روبرو شوید، احتمال می دهید که چیزی مرتبط با school باشد و چنین شباهت های ریشه ای در زبان های اروپایی کاملا یافت می گردد. اما در زبان ژاپنی، برای یک خارجی که ذهنیتی از این شکل های عجیب و غریب ندارد، حتی امکان حدس زدن کلمه نیز فراهم نیست. برخلاف فرانسوی ها که نه به خوبی انگلیسی بلد هستند و نه اینکه علاقه ای به معرفی مقصدهای جهانگردی خود به زبانی غیرانگلیسی دارند، ژاپنی ها به خوبی دریافته اند که اگر جهانگرد زیاد می خواهند، باید چندزبانه رفتار نمایند.

اطلاع رسانی دیجیتالی چندزبانه، یکی از رکن های صنعت جهانگردی این کشور را تشکیل داده است. البته فکر نکنید که اگر یک کالای معمولی را حتی از فروشگاه های این کشور بخرید، به جز نشانی اینترنتی که مجبور است انگلیسی زبان باشد!، چیز دیگری به زبان غیر ژاپنی ارائه می گردد. خیر! علاقه و تعصب ژاپنی ها به زبان ژاپنی مانند تعصب کاتالان ها به تیم فوتبال بارسلونا هست!

جهانگردی نیروگاهی به سبک ژاپن

به هرحال همین نکته های به ظاهر بی اهمیت، مجذوب کنندهیت جهانگردی ایجاد می نماید. حتی ساخت نیروگاه خورشیدی ناناتسوجیما Kagoshima Nanatsujima Mega Solar Power Plant در این کشور با هزینه 275 میلیون دلار نیز ظرفیت جهانگردی صنعتی را فراهم نموده است.

نیروگاهی که روی آب واقع شده و میخواهد در کشور آفتاب تابان، سوخت پاک فراوری نموده و از قضا، ظرفیتی به دنیای جهانگردی صنعتی این کشور بیافزاید. این نیروگاه در زمینی به وسعت یک میلیون و دویست و هفتاد هزار متر مربع ساخته شده است.

انرژی تتازهپذیر (Renewable source of energy)، مقوله جالبی در کشور هوادار محیط زیست و فناوری دوست ژاپن بوده که همه این ها می تواند افق هایی برای توسعه جهانگردی روستایی و صنعتی آن باشد. در سال های اخیر، تورهایی برای بازدید جهانگردان داخلی و بین المللی از این نیروگاه غول پیکر فراوری انرژی خورشیدی برگزار شده است که امکان بازدید از 290 هزار پنل خورشیدی فراوری انرژی پاک و فرآیندهای صنعتی را برای آنان فراهم کرد. دانش آموزان تا جهانگردان خارجی، امروزه می توانند در داخل دریا با منظره ها زیبایی از کوه های آتشفشانی اطراف، فراوری انرژی photovoltaic را مشاهده نمایند. ظرفیت هایی که جهانگردی صنعتی ژاپن در پی آن است، نشان دادن توانایی این کشور به عنوان جامعه ای low-carbon (یعنی جامعه ای پاک) به شمار می رود.

از فرودگاه و سیستم های حمل ونقل آی تی مدار تا وب سایت های اطلاع رسانی هوشمند و جهانگردی صنعتی با پنل های خورشیدی در ژاپن صحبت کردیم. اکنون به یکی از تازهترین نوآوری های این کشور در عرصه خدمات جهانگردی اشاره می کنیم. سامانه های self-service check-in ، که چندسالی است در کشورهای شرق آسیا به واسطه تردد بالای جهانگرد، با استقبال و کاربرد فراوانی همراه شده است.

نوآوری ژاپن در خدمات فرودگاهی

ژاپن در زمره نخستین کشورها در نوآوری خدمات پیشرفته اتوماسیون کنترل جامع بار مسافران در فرودگاه ها به شمار می رود.

این سرویس های نوآورانه در عرصه خدمات فرودگاهی و صنعت جهانگردی، ابتدا در فرودگاه Haneda عرضه شده و قرار است از اوایل سال 2016 میلادی، در تعداد دیگری از فرودگاه های ژاپن و 35 فرودگاه بین المللی پرتردد غربی نیز نصب گردد. این سامانه که به ANA Baggage Drop Services مشهور است، به مسافر این امکان را می دهد تا به زبان های مختلف، به وسیله نمایشگرهای قابل لمس این ابزار، بار خود را وزن نموده و لیبل تحویل به قسمت بار را دریافت کند.

کیوسک های دیجیتالی که خدمات صدور کارت پرواز را ارائه می دهند، یکی از خدمات نوآور در صنعت جهانگردی ژاپنیها را تشکیل داده اند. کیوسک هایی که به وسیله خطوط هوایی مقرون به صرفه قیمت PeachLCC ساخته شده است، فرصتی برای ارائه خدمات سریع، کم هزینه و دیجیتال محور به شمار گسترده مسافرانی بوده که به این کشور عزیمت می نمایند. تسریع در ارائه خدمات و کاهش هزینه های سربار مربوط به منابع انسانی و تسهیل کاربری، از جمله مزایای بهره برداری از سامانه های خلاقانه تازه در عرصه خدمات فرودگاهی عنوان شده است.

این شرکت با شرکت طراحی Yaneura همکاری دارد. متخصصان ساخت این دستگاه ها اعلام نموده اند که سامانه های دیجیتالی و خدماتی که در کیوسک های check-in اتوماتیک تعبیه شده است، فرآیند check in را در فرودگاه بسیار تسریع نموده و 80 درصد در هزینه های سنتی صرفه جویی می نماید. 5 نوع از این دستگاه های نوآور در عرصه خدمات فرودگاهی و جهانگردی ، در ترمینال شماره 2 فرودگاه کانسای اوزاگا که روی آب شناور است، نصب شد. این کیوسک ها نمایشگر قابل لمس دارند و زیر آن ها نیز بخش صدور کارت واقع شده است. در واقع سامانه Cardboard and touch-screen displays فرصتی برای کاهش هزینه های رو به رشد منابع انسانی برای انجام چنین فعالیت های فرودگاهی در کشورهای مدرن به شمار میرود.

پیش از این، فرودگاه هایی در تایلند، سنگاپور، چین و مالزی نیز کیوسک هایی برای مدیریت اتوماتیک بار مسافران طراحی و نصب نموده بودند.

(تصویر سامانه اتوماتیک SELF-SERVICE BAG DROP برای وزن کشی دیجیتالی بار مسافران و صدور لیبل مربوطه)

در فرودگاه بین المللی Senai International Airport مالزی، این سیستم در حال استفاده است. البته نمونه این شیوه در جاهای دیگری مانند Chnaga Airport نیز دیده می گردد که مسافران می توانند به راحتی بار خود را روی ریل ها قرار داده و پس از وزن کشی و پرداخت اضافه بار مربوطه، لیبل را دریافت و بار خود را به بخش انبار فرودگاه برای انتقال به هواپیما تحویل دهند. مشابه این روش را در سنگاپور در چانگی Airport مشاهده می کنیم که جالب توجه است.

در تایلند هم که یکی از مقاصد جهانگردی آسیا است، تجهیزاتی که به سامانه های هوشمند متصل هستند، حتی کارت پرواز هم صادر می نمایند.

البته نمونه مشابه این خدمات در فرودگاه های مالزی نیز مشاهده می گردد.

درس هایی برای ما

مطالب جالبی که از نوآوری در صنعت جهانگردی ژاپن و کشورهای همجوارش می توان دریافت، اهمیت صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات را در توسعه جهانگردی تبیین می نماید. طبق برنامه ششم توسعه و افق 1404، باید میزبان 25 میلیون جهانگرد باشیم. این حجم بزرگ از جمعیت جهانگرد را باید به وسیله زیرساخت های نوآورانه فناوری اطلاعات که اشاره کردیم، مدیریت کنیم. در ساخت ترمینال های تازه به خصوص در فرودگاه های بین المللی ایران، از این کیوسک های دیجیتالی و ابزارهای SELF-CHECNN IN باید استفاده کرد. پرسیتژ خوبی را به کشور و صنعت خدمات فرودگاهی ایران می دهد که نباید فراموش کرد.

تقویت پرتال های اطلاع رسانی چندزبانه مالتی مدیا به خصوص سایت های جهانگردی اصلی ایران مانند: موزه ها، کاخ ها و سایت ادارات فعال در این عرصه، از دیگر تجربه هایی است که می توان از ژاپنی ها فرا گرفت.

موفقیت دست اندرکاران صنعت جهانگردی کشور در توان افرایی این صنعت را آرزومندیم.

دنیای جهانگردی ایران و دنیا را با خبرنگاران دنبال کنید.

تهیه شده در خبرنگاران